Het leek ons een goed idee om op deze site ook wat kooktips te geven, want dan heb je ze meteen bij de hand.
Vijzel.
Een goede vijzel (cobek) liefst van natuursteen heeft mijn absolute voorkeur. Was de vijzel nooit met zeepsop maar gewoon met heet water. Als je geen vijzel hebt kun je ook een keukenmachine gebruiken maar dat vind ik toch wat minder.
Wadjan of Wok.
Koken met een wadjan of wok van bij voorkeur gietijzer is een feest omdat de warmte in de wadjan goed verdeeld wordt. Goede en betaalbare kookspullen kun je kopen bij http://www.holwha.nl. Deze winkel zit naast de winkel waar ik kruiden en specerijen koop (zie de andere link op deze pagina).
Rijst.
Je kunt het beste droogkokende rijst nemen, bijvoorbeeld Siamese of Surinaamse rijst. Ik gebruik zelf het liefst zilvervliesrijst. Per persoon één kopje rijst, ca. 60 gram of 100ml. Doe de rijst in een diepe pan (geen aluminium) een rijststomer kan ook natuurlijk. Was de rijst met koud water, totdat het water helder blijft. Zorg dat er vingerkootje water boven de rijst staat en doe er een paar druppels olie bij. Breng water aan de kook. Zet het vuur dan lager en laat de rijst doorkoken totdat het water is verdampt en er putjes in het oppervlak komen. Zet het vuur dan uit. Doe de deksel op de pan en laat minimaal 10 minuten rusten.
Kruiden en specerijen.
De meeste kun je in poedervorm krijgen maar het lekkerst is als je ze vers gebruikt. Het mengsel dat je met kruiden in de cobek maakt noem je een bumbu. Ik koop de kruiden en specerijen bijna altijd bij http://www.amazingoriental.com maar daar moet je wel een kaart voor hebben.
Olie
Meestal gebruik ik arachide-olie (maar er zijn mensen met een allergie voor noten). Andere plantaardige olie kan natuurlijk ook. Maar neem geen olie met een sterke smaak zoals (extra) virgin olijfolie.
Hoeveelheden
sereh 1 vingerlengte = 1 theelepel poeder (citroengras)
sambal oelek 1 eetlepel = 2 verse lomboks/rode peper
laos 1 cm schijfje = 1/2 eetlepel poeder
djahé 1 schijfje = 1/2 theelepel poeder
1 snufje is wat je tussen duim en wijsvinger kunt houden
1 mespunt is 3-4 snufjes
1 theelepel is ca. 5 gram
1 eetlepel is 3 theelepels = ca. 15 gram
1 kopje is ca. 10 cl/100ml/100cc
inhoud 1kopje rijst is ca. 60 gram (bij gemengd gezelschap ca. 1 kopje per persoon)
20 cl is 200 cc is de inhoud van een bierglas
25 cl/250cc is inhoud van een vaasje
10 cl/1dl/100cc inhoud van een wijnglas
20 cl/200ml/200cc kop
Kruiden
ketumbar = koriander
djinten = komijn
santen = cocosmelk
kunjit = kurkuma
Vervangers
tamerinde of asem is te vervangen door citroensap of azijn
djeruk purut eventueel ook door citroensap
salam door laurierblad
gula djawa door bruine (riet) suiker
Ketjap Er zijn heel veel soorten Ketjap. Mijn favoriete ketjap is Ketjap Medja No 1 van Kaki Tiga.
Groente-, ei- en vis/garnalen gerechten.
Bereid je op de dag zelf. De sauzen kun je wel de vorige dag of dag daarvoor bereiden.
Rijsttafel
Een rijsttafel bestaat altijd uit een oneven aantal (bij)gerechten incl. de rijst. En bij verjaardagen, trouwerijen en andere feesten meestal uit minimaal 15 gerechten. Maar, dat is wel een aardige klus dus minder mag ook.
Reken bij een maaltijd per persoon ongeveer:
50-85 gr. rijst,
50-75 gram vis
150 gr. groente,
100-150 gr. vlees
100 gr. gevogelte
Snijplanken
Snijplanken zij tegenwoordig van plastic omdat je houten snijplanken niet zo goed schoon krijgt met de middelen die we nu nog mogen gebruiken. Natuurlijk kun je een houten snijplank wel met heet water en chloor schoonmaken maar dat is milieutechnisch niet zo’n goed idee en als je de plank niet goed schoonmaakt kan het eten naar chloor smaken.
Plastic snijplanken hebben verschillende kleuren:
Rood voor rauw vlees
Wit voor kaas en brood
Groen voor groenten en fruit
Blauw voor vis, schaal- en schelpdieren
Geel voor gevogelte
Bruin voor gebraden vlees, vleeswaren en worst